In: MilieuMagazine nr 3, maart 2014
Vijftigduizend Europeanen lopen jaarlijks het risico te overlijden aan een hartaanval vanwege het verkeerslawaai, zo stelt de internationale koepelorganisatie Transport & Environment. De huidige Europese geluidsnormen ten aanzien van het verkeer uit 1970 zijn verouderd, de nieuwe wet- en regelgeving, die op zijn vroegst vanaf 2017 in werking treedt, zal slechts van marginale betekenis zijn, zo is de verwachting.
Een Porsche 911 GT3 RS 4.0 produceert bij een snelheid van 100 km/uur 78 dB aan geluid. Daarmee staat de sportwagen bovenaan de lijst van de meest geruchtmakende auto’s, zo blijkt uit een onderzoek van Auto Bild. Volgens hetzelfde onderzoek is de BMW 730d Blue Performance met een geluidsniveau van 58 dB bij 100 km/uur de meest stille auto. Wie dit leest denkt onwillekeurig: als BMW een vrijwel geruisloos rijdende 730d op de markt kan brengen, waarom doen die andere autofabrikanten dat dan ook niet? Het aanpassen van auto’s zal bovendien vele malen goedkoper zijn dan het aanleggen van geluidsschermen of het gebruik van speciaal asfalt. ‘Het nemen van infrastructurele maatregelen kost volgens een onderzoek van TNO twintig maal meer dan het aanpassen van de auto’s,’ vertelt adviseur Paul de Vos van ingenieursbureau Royal HaskoningDHV. ‘Toch ziet het er naar uit dat de EU de voorkeur zal geven aan het nemen van infrastructurele maatregelen, als het gaat om het verminderen van het verkeerslawaai.’ Volgens De Vos zijn er ook normen ten aanzien van het lawaai van de auto’s zelf, maar erg representatief zijn die niet, want de auto-industrie mag de geluidsproductie meten terwijl de auto’s met volkomen gladde banden rijden. ‘Dat betekent dat het bandenlawaai buiten beschouwing blijft, waardoor er een extra ruimte binnen de norm is voor meer lawaaiige motoren,’ aldus De Vos. ‘Doordat de EU de autofabrikanten in feite ontziet, is er maar één oplossing om het verkeerslawaai te bestrijden en dat is door het nemen van dure infrastructurele maatregelen, zoals geluidschermen.’
Stille banden
Het stiller maken van de automotoren lijkt weliswaar een goed uitgangspunt als het gaat om het aanpakken van het probleem bij de bron, maar even zo belangrijk is het aanpakken van het geluid van de banden. Vanaf een snelheid van 40 tot 50 km per uur neemt het geluid van de banden zelfs de overhand boven het geluid van de automotor. Stille autobanden kunnen dan ook een belangrijke bijdrage leveren aan het terugdringen van de geluidsoverlast van het verkeer, met dergelijke banden vermindert het geluid van rijdende auto’s gemiddeld met bijna 3 decibel. Dat betekent dat het lawaai met de helft afneemt, zo stelt de onafhankelijke website www.stille-autobanden.com. Er zijn inmiddels banden op de markt, die niet alleen geluidsarm zijn, maar die net zo’n lage rolweerstand hebben als reguliere banden en dus net zo zuinig omgaan met de brandstof.
Maar de vraag blijft of er iets gaat gebeuren op het gebied van het verkeerslawaai, als er geen dwingende maatregelen gaan plaatsvinden. De situatie is ernstig genoeg, stelt de in Brussel gevestigde koepelorganisatie Transport & Environment (T&E). Uit een rapport uit 2008 blijkt dat voor bewoners in straten waar het geluidsniveau gemiddeld tussen 65 en 70 dB ligt, de kans op een hartaanval 20 procent hoger is dan voor mensen in een rustige straat. T&E medewerkster Cécile Toubeau verwacht weinig van de EU, die in haar ogen eerder de auto-industrie beschermt dan de gezondheid van burgers: ‘Het zal minstens 15 jaar duren voordat de introductie van nieuwe normen op het gebied van verkeerslawaai enig effect zal hebben,’ aldus Toubeau, ‘dit betekent dat veel Europeanen slapeloze nachten tegemoet zullen gaan, terwijl de industrie lekker kan slapen.’
Volgens De Vos zouden publiekscampagnes kunnen helpen om de auto-industrie ertoe te bewegen om stillere auto’s te ontwikkelen. ‘Dat werkt wel degelijk,’ aldus De Vos, ‘kijk maar naar die grote dieselaggregaten, die soms bij evenementen elektriciteit staan op te wekken. Daar staat vaak als reclame op dat hij superstil is. Dat is dus gewoon onderdeel van de verkoopstrategie!’